9. Kubuntu'da Yazılım Yüklemek, Güncellemek ve Kaldırmak

Bu bölümde Kubuntu'nuza nasıl program yükleyeceğiniz, kaldıracağınız ve Kubuntu'nun kendisi de olmak üzere tüm uygulamaları nasıl güncelleyeceğiniz anlatılacaktır.

Yazılım Yüklemek
Kubuntu'ya program yüklemek Windows'a program yüklemekten daha basittir çünkü programları internette arayıp indirmeniz gerekmez; aksine programlar bilgisayarınıza gelir.

Muon ile Yazılım Yüklemek

Öntanımlı olarak Kubuntu, 12.04 sürümünden itibaren Muon Yazılım Takımı'nı kullanmaktadır.

Muon Yazılım Merkezi'ni açmak için Uygulama Başlatıcısını açıp arama kısmına muon yazabilirsiniz. Diğer seçeneklerden biri KRunner'ı açıp (Alt+F2) muon yazdıktan sonra Enter tuşuna basmaktır. Son olarak da yine Uygulama Başlatıcı içerisinden Bilgisayar sekmesine gelip Muon Yazılım Merkezi'ni seçebilirsiniz.

Yeni yazılım listesinin yüklenmesi için bir süre bekledikten sonra aşağıdaki görüntüyle karşılaşacaksınız:

Resimde Türkçe olmayan kategoriler sizde Türkçe görünecektir.

Yazılım yükleme ve kaldırmadaki en kolay yol sağ üstteki arama kısmına Program Adı veya Türkçe / İngilizce açıklama yazmaktır. Eğer Kubuntu için paketlenmiş bir yazılım varsa karşınıza çıkacaktır. Bu yolu izlemezseniz aşağıdaki resimdekine benzer kategori seçimleri yapabilir ve istediğiniz yazılıma ulaşabilirsiniz:

Bu resimdeki yazılım listesine ulaşılabilmek için Oyunlar -> Tümü tıklandı. 

Kurmak istediğiniz uygulamanın adını seçip Kur tıklamanız, paketin indirilmesi ve bilgisayarınıza kurulması için yeterli. Hatta otomatik bir kısayol da Uygulama Başlatıcı menüsüne yerleştirilecektir. Kur tıkladığınızda yetkisiz düzenlemelerin önlenmesi amacıyla yönetici parolanız sorulacaktır.

Yukarıdaki resimde ayrıca beğeni yıldızları bulunmaktadır. Bu değerlendirmeler, indiren kullanıcılar tarafından yapılmaktadır. Uygulamanın adı altında yer alan Daha Fazla Bilgi tıklayarak yapılmış Türkçe yorumlara ve ekran görüntüleri ile birlikte; detaylı uygulama açıklamalarını da görebilirsiniz.

Synaptic Paket Yöneticisi ile Yazılım Yüklemek

Ubuntu kullanıcılarının alışık olduğu Synaptic Paket Yöneticisi uygulamasını da Kubuntu'nuza yüklemek mümkündür. Her ne kadar Muon Paket Yöneticisi, Synaptic uygulamasının aynısı olsa da bunu yüklemek de mümkün. Bunun için Muon Yazılım Merkezi arama kutusuna synaptic yazın ve yukarıda anlatılan uygulama yükleme adımlarını izleyin. Synaptic'i açtığınızda aşağıdakine benzer bir görüntü ile karşılaşacaksınız:

Synaptic Paket Yöneticisi, Muon Yazılım Merkezi'nin bulamadığı bazı yazılımları da içermektedir ve çeşitli gelişmiş özellikler sunar. Bu uygulama aynı zamanda APT komut satırı komutunun görsel sürümü olarak kabul edilebilir.

Synaptic ile yazılım yüklemek için basitçe arama kısmına bir kelime yazmanız yeterli. Eğer isterseniz soldaki kategori listesinden aramalarınızı daraltabilir ve diğer uygulamaları da gezebilirsiniz.

Uygulama yüklemek için isminin önündeki kutuya çift tıklayabilir ya da uygulamaya sağ tıklayarak Kurulum için işaretle seçebilirsiniz. Eğer uygulama indirilmesi gereken diğer dosyaları gerektirirse bunların da yüklenmesi için onayınız alınır...

APT Komutu ile Yazılım Yüklemek

Kubuntu içerisinde uygulama yüklemenin bir diğer yolu da apt komutu kullanmaktır. Bu, Kubuntu'nuzla öntanımlı olarak gelmektedir. APT ile yazılım yüklemek için komut satırı açın ve:

sudo apt-get install <program adı>

komutunu çalıştırın. Program adı kısmına yüklemek istediğiniz programın tam adını veya başlangıç karakterlerini yazın ve iki kez klavyenizdeki Sekme (Tab) tuşuna basın. İlgili program adıyla başlayan paketler listelenecektir. Eksik kısmı tamamlayıp Enter'a basın ve yönetici şifresini girin. Yüklenmesi için onayınızın alındığı soru geldiğinde E yazıp Enter'a bastıktan sonra dosyaların indirilip yüklenilmesi için bekleyin.

Üç alternatifte de yükleme işlemi tamamlandıktan sonra; uygulamanızın simgesi Uygulama Çalıştırıcı'da Uygulamalar sekmesindeki ilgili kategoriye yerleştirilecektir. Eğer bulamadıysanız programın adını çalıştırıcıya veya KRunner'a (Alt+F2) yazmanız yeterli.

Yine internet üzerinde apt://paket-adı biçiminde bir bağlantı görürseniz, tıkladığınızda otomatik olarak depodan indirilip bilgisayarınıza yüklenir.

Yazılım Güncellemek

Kubuntu'da yazılım güncellemenin de farklı yolları bulunmaktadır. Ancak burada temel güncelleme işleminin öntanımlı olarak yapıldığı Muon Güncelleme Yöneticisi ile güncelleme anlatılacaktır.

Kubuntu ilk kurulduğunda günlük olarak güncellemeler kontrol edilir. Yeni bir güncelleme bulunduğunda saatin yanında bulunan sistem çekmecesinde bir bildirim gösterilir ve tek tuş ile güncellemeler yapılabilir. Bu güncellemeler arasında Kubuntu'nun yeni sürümleri de olabilir. Örneğin şuan kullandığınız Kubuntu sürümü 12.10 ise; 13.04 çıktığında da yeni bir güncelleme olarak gösterilecektir ve tek tuş ile en son Kubuntu sürümüne sahip olabilirsiniz. Varsayılan olarak tüm güncellemeler kararlı (stable) olduktan sonra kullanıma sunulur. Eğer daha güncel yazılımlara daha hızlı ulaşmak isterseniz, Güncelleme Yöneticisi ile indirilmesini istediğiniz güncelleme türlerine Henüz onaylanmamış güncellemeler seçeneğini de eklemelisiniz. Bu işlem için:

1. Muon Güncelleme Yöneticisi'ni açın.
2. Ayarlar menüsünden Yazılım Kaynakları seçin.
3. Güncelleştirmeler sekmesine gidin. 
4. Kubuntu güncelleştirmeleri alanında Henüz onaylanmamış güncellemeler seçeneğini işaretleyin.

Yazılım listeleri otomatik olarak güncellenecektir. Güncelleştirmeleri kontrol et tıkladıktan sonra yeni güncelleştirmeleri tek tuşla yükleyebilirsiniz.

NOT: Eğer istediğiniz güncellemeler henüz listede görünmediyse, yeni yazılım deposu eklemeniz gerekebilir. Bunun için Yine Ayarlar -> Yazılım Kaynakları seçin ve Diğer Yazılımlar sekmesinde Ekle tıklayarak Kubuntu web sitesinde yer alan deponun adresini girin. Yine yazılım listesi güncellemesi için onayınız alınacaktır.

Yazılım Kaldırmak

Kubuntu'da yazılım kaldırmak için yine farklı yöntemler mevcuttur ancak burada, başlangıç seviyesi olarak sadece Muon Yazılım Merkezi ile yazılım kaldırma anlatılacaktır.

1. Muon Yazılım Merkezi'ni açın.
2. Soldaki menüden Kurulu Yazılımlar'ı seçin.
3. Kaldırmak istediğiniz uygulamayı seçin ve Kaldır tıklayın. 
4. Yönetici parolanızı girin ve işlemi onaylayın.

Yukarıda anlatılan yöntemler dışında yine Synaptic ve APT komutu ile yazılım güncellemek ve kaldırmak mümkündür ve benzerdir. Ancak bu konulara burada değinilmemiştir.

BİLGİ: Eğer aradığınız yazılımı yeni depo eklemenize rağmen bulamıyorsanız, diğer alternatifleriniz için bu makaleyi okuyabilirsiniz.